Ο ΑΓΩΝΑΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

Η Μακεδονία το 1904

Ο μακεδονικός αγώνας (1904-1908) ήταν η τελευταία και πιο κρίσιμη φάση για την απελευθέρωση της Μακεδονίας.

Ο μακεδονικός αγώνας είχε ξεκινήσει το 1821 μαζί με την υπόλοιπη Ελλάδα. Η Μακεδονία μαζί με άλλες ελληνικές περιοχές δεν κατάφερε να απελευθερωθεί και να αποτελέσει μέρος του ελληνικού κράτους το 1830.

Με τη βοήθεια εθελοντών από την ελεύθερη Ελλάδα οι Έλληνες της Μακεδονίας οργάνωσαν δύο επαναστατικά κινήματα το 1854 και το 1878. Στο δεύτερο κίνημα ξεσηκώθηκαν εναντίον των Τούρκων και κήρυξαν την ένωση με την Ελλάδα.

Οι επαναστάτες αντιμετώπισαν ισχυρές τουρκικές δυνάμεις και αναγκάστηκαν να καταφύγουν στην ελεύθερη Ελλάδα. Το θετικό του κινήματος αυτού ήταν ότι η κυβέρνηση έθεσε το θέμα της Μακεδονίας στο Συνέδριο του Βερολίνου και κατάφερε να μείνει επαρχία της Τουρκίας και δεν παραχωρήθηκε στη Βουλγαρία που τη διεκδικούσε.

Ήθελαν να προσαρτήσουν τη Μακεδονία στο Βουλγαρικό κράτος. Έτσι έστελναν στη Μακεδονία αντάρτες (κομιτατζήδες) και πράκτορες. Αυτοί πίεζαν τους κατοίκους, κυρίως ιερείς και δασκάλους να ενταχθούν στη βουλγαρική εκκλησία.

Οι ελληνικές κοινότητες, οι πολιτιστικοί σύλλογοι, το Οικουμενικό Πατριαρχείο, οι μητροπόλεις, η ελληνική κυβέρνηση και τα προξενεία της Μακεδονίας ενίσχυσαν τα ελληνικά σχολεία και τις εκκλησίες της περιοχής.

ο Παύλος Μελάς

Το σπίτι του Παύλου Μελά, το οποίο βρίσκεται στην οδό Τατοΐου 50 στην Κηφισιά, παραμένει εγκαταλειμμένο από το 1904 όταν έφυγε για τον Μακεδονικό Αγώνα. Το σπίτι σχεδιάστηκε από τον ίδιο, χτίστηκε κατά τη διάρκεια του 1894-1897 και αποτελούσε την εξοχική κατοικία της οικογένειας ως το 1903, όταν η οικογένεια Μελά εγκαταστάθηκε μόνιμα σε αυτή.

Δείτε το ντοκυμαντέρ "ο Μακεδονικός αγώνας"

Οι Μακεδονομάχοι: Παύλος Μελάς, Κωνσταντίνος Μαζαράκης, Τέλλος Αγαπηνός (Άγρας), Γεώργιος Τσόντος, Παναγιώτης Παπατζανετέας, Κωνσταντίνος Γαρέφης, Κώτας κ. ά., σχημάτισαν αντάρτικες ομάδες και πολέμησαν για την προστασία της Μακεδονίας. Ι. Δραγούμης
Τις προσπάθειές τους συντόνιζαν αξιωματικοί του ελληνικού στρατού, διπλωμάτες (Λάμπρος Κορομηλάς πρόξενος Θεσσαλονίκης, Ίων Δραγούμης υποπρόξενος στο Μοναστήρι) και ιεράρχες (Γερμανός Καραβαγγέλης μητροπολίτης Καστοριάς).

Αποτέλεσμα του αγώνα τους ήταν να ναυαγήσει το σχέδιο των Βουλγάρων και η Μακεδονία να απελευθερωθεί από τον ελληνικό στρατό στους βαλκανικούς πολέμους (1912-1913).

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

1. Τι ήταν ο μακεδονικός αγώνας;

2. Πότε είχε ξεκινήσει ο μακεδονικός αγώνας και ποια αποτελέσματα είχε;

3. Πώς προσπάθησαν να απελευθερωθούν οι Έλληνες της Μακεδονίας;

4. Ποια ήταν τα αποτελέσματα του κινήματος του 1878;

5. Ποια ήταν τα σχέδια των Βουλγάρων για τη Μακεδονία;

6. Πώς αντιμετώπισαν οι Έλληνες το βουλγαρικό κίνδυνο;

7. Ποιοι ήταν οι Μακεδονομάχοι και ποιος ήταν ο ρόλος τους στην προστασία της Μακεδονίας από το βουλγαρικό κίνδυνο;

8. Ποιοι συντόνιζαν τις προσπάθειές τους και ποιο ήταν το αποτέλεσμα του αγώνα τους;